E matalau ni’da sarava na kena matanataki eso na itovo vaka­vanua ena noda vanua.

Ena duidui yasana e 14 eda ca­vutu tu mai kina e tu vata na kena ivakarau kei na valavala vakava­nua e dau vakayacori ena gauna ni mate, siganisucu, vakamau kei na so tale na vei soqo.

E levu sara na noda itovo vaka­vanua e sa dau sega ni matanataki tiko, e baleta beka na gauna eda sa donuya tiko nikua.

Ia, mai na tikina o Wainibuka ena yasana o Tailevu, e se bula vinaka tu nai tovo ni nodra dau vakamen­emenea na weka itagane na yale­wa e vakawatitaki se vakamau ena nodra vuvale.

Oqo na nona dau solevutaki o yalewa vakawatitaki mai vei ira na wekai tagane.

Vei ira mai Wainibuka e yaca ni solevu oqo na ‘tara boroboro’, o ira na yalewa weka itagane kei ira na nona nei, e yacadra na ‘salavolo’.

E vakaraitaka o Ratu Esekaia Baledrokadroka mai na koro o Na­sautoka, ni ra dau nanamaki vakalevu na ‘salavolo’ ena gauna ni vakamau, baleta ni dau lau­rai kina na veivakamenemenei e dau vakarautaki vei yalewa ka vakawatitaki yani.

E vica na ka e dau vakayacori ena solevu oqo.

Na ibe kei na isulu era vakarautaka na ‘salavolo’ ena nodra vakamenemei Magdeline Josephine Matiavi na marama ni
Nakasaleka mai Kadavu ka vakawatitaki e Nasautoka, Wainibuka mai Tailevu.

NA TARA BOROBORO

Tukuna o Baledrokadroka ni dua nai vakarau vakavanua ka ra dau va­kayacora mai Nasautoka e vaka­tokai tiko na ‘boroboro e rara’.

E kaya ni oqo e dua nai vakarau ni nodra dau veivakamenemenei na salavolo.

Era dau vakamarautaka na yale­wa vou (dauvedra) na ‘salavolo’. Oqo e vakaraitaki ni sa ciqomi na nona mai vakawati kei na ganedra.

“E dina sara ni dau cavuti ena gauna ni veiqaraqaravi vakavanua

eso na veimala ni vosa ni tubetube na nona sa ciqomi o yalewa vou, ia e bibi talega vua me sarava nai vakarau vakavanua oqo ni va­karaitaki kina na nodra sa ciqomi koya o ira na wekai watina.”

Na ‘boroboro e rara’ e dua nai yau ka dau cabo me ikuri tikoga ni yau ni vanua.

E kaya ena gauna e liu, o yalewa vou e na vakaisulu vakaviti ka vakaligaliga voli mai ena dua na tabua levu me nona i kaukau mai kina ‘tara boroboro’.

Ena so tale na vanua, e kena iva­karau me ra dau dabe ka veiqara­vi na ‘salavolo’ ka ra vakadodoka vata ki loma na yavadra me sota­sota vata na qeteqete ni yavadra.

E sana qai ubi na yavadra ena dua nai coco balavu me na qai butuka voli mai o dauvedra. Era na lagalaga sere ena mamarau ka dagavi koya cake tu na dauvedra.

Ia, ena dua talega nai yau ka vakatokai nai butubutu se id­abedabe ena laki tevu toka mai ena vanua ena laki cava kina na butu.

Oqo me na qai laki luvata kina o yalewa vou na nona isulu kei na tabua ka taubena tiko mai me na qai laki nona e dua vei ira na dau­vena.

O ira na ‘salavolo’ era sa na qai mai lumuta na dauvedra ena wai­wai, ra boroya vua na vouta ka ra vakaitekitekitaki koya talega ena ilavo.

E kaya o Baledrokadroka, ena gauna e liu ni se bera ni vakayagataki nai lavo, era dau vakaligaliga yani na ‘salavolo’ ena tabua ka ra dau laki vakataubena vua na yalewa vou.

Ena duidui beka na yacani sole­vu oqo ena so tale na vanua ka na duidui talega na kena qaravi na nona solevuti o yalewa vou ena soqo ni vakamau.

E vakaraitaka mai e dua na marama ni Nakasaleka mai Ka­davu ka vakawati yani ki Na­sautoka, o Magdeline Josephine Matiavi, ni a sega ni namaka me na vakayacori talega vua na sole­vu ni ‘tara boroboro’ ena nona vakamau.

Era vakamenemenei koya na ‘salavolo’ ena iyau wili kina na tabua, masi, ibe, balobi isulu, ka’ra boroi koya ena vauta ka lu­muti koya ena waiwai boi vinaka me vakaraitaki ni ra sa ciqomi koya ni sa mai vakawati kei na ganedra ka sa mai wili me lewe ni vuvale.

Na ‘tara boroboro’ ka a vakayacori vei Silina Koroi Tudravu na marama ni Nasau mai
Koro, ena nona vakamau oti vei Rusiate Tudravu mai Nasautoka, Wainibuka ena yabaki
1991.

YABAKI 1991

E vakaraitaka o Silina Koroi Tudravu, e dua na marama ni Nasau, mai Koro, ni a vakaya­cori talega vua na solevu ni ‘tara boroboro’ ena yabaki 1991.

O Silina e watina o Rusiate Tudravu na kominisina ni ovisa vakacegu ena noda vanua.

E kaya ni oti mai na nodrau vakamau vakalotu, era sa qai lako yani na dauvena se ko ira na ‘sa­lavolo’ me ra laki tekira vua nai tekiteki ilavo, ka lumudrodrotaki koya ena ilumu ka tevuka nai coco me laki butuka.

Oqo e vakaraitaki ni nodra ma­rautaka na nona sa vakamautaki yani ka sa yaco vaka vinaka kina nona loma ni vale.

E tomana ni sa veivakadreti kivei ira nai tabagone me ra na dau maroroi ira vinaka me yacova na nodra siga ni vakamau.

Feedbacks: ray@fijisun.com.fj