Vakayagataka vinaka na nomu taledi

Me da kakua ni vakamocera se da vakaweleweletaka na taledi vinaka e tiko vei keda ka da rawa ni vakacakulea me vakavure bisinisi vei keda ka vakakina e na noda itikotiko.

E levu era dau kaya ni bisinisi ni itaukei e duri ga me davo, ia oqori e na vakatau ga kina vakatulewa ni tamata yadua.

E na macawa oqo e da na rogoca tiko kina na nona italanoa ko Vilimone Koiroko na turaga ka cavutu mai Nanoko, Navatusila mai Navosa ka sa vakaitikotiko ga e na nona koro ni vasu e Nabukadra, Nakorotubu mai Ra.

E sa yabaki 34 ko Vilimone, vakawati ka rua na luvena.

Na bisinisi ni dau sivisivi se caka iyaya ni vale ka vakatokai tiko me Koiroko Joinery Work e tiko ga mai e na nona koro ni vasu mai Nabukadra mai Ra ka sa toso vinaka sara tikoga e na gauna oqo.

Nikua e sa robota tu na vanua o Nakorotubu na irogorogo ni bisinisi oqo, ka sa levu sara e ra sa dau ota nodra iyaya ni vale tu ga e nakoro ka vakatalega kina e na vei koronivuli voleka me vakataki Bureiwai District School kei na Nakorotubu District School kei na kena Secondary School.

Oqo na matai ni bisinisi itaukei me vakayacori e na noda itikotiko vakakoro vakaoqo.

A tauyavu na nona bisinisi e na 2023 ka sa vakamatanitutaki talega kina. Na bisinisi oqo e tekivu ga e na dua na ruku ni vale laca ka me yacova tiko mai e na gauna oqo, ia nikua e sa tiko e na ruku ni vica na tiki ni kava.

E ra vakavinavinakataka ni ra bau veivuke talega mai na na Tabana ni Kau e na dua na porokaramu ka ratou qarava ka vakatokai tiko me Forest Subsidy assistance Programme ka’ra bau kalougata talega ni ra bau digitaki kina.

E kaya ni ra vukei e na misini ka rauta ni $10,000 na isau vakailavo.

Vakaraitaka ni cakacaka voli tiko e na Tabana ni Kau e na loma ni vitu na yabaki sa oti main a 2011 kina 2019, ka dau raica tiko mai kina na veivuke ka’ra dau solia tiko na Tabacakacaka ni Kau ka vakavuna me vakalewena talega na nona ivola.

Ia, nikua e na vuku ni loloma vakavuvale e ratou sa solia e dua na tiki ni qele na vugona (Momo) me lisitaka ka sa vakacagau tiko oqo na kena cakacakataki.

Vakaraitaka e na veivuke ni mata ni tikina vakacegu e na tikina ko Nakorotubu, e ra laki kunea tale kina e dua na veivuke mai vei iratou na Itaukei Trust Funds, e na kena soli tiko na veivuke vei ira na itaukei cicivaki bisinisi e na vula sa oti ka’ra solia kina e $10,000 me sa tara kina e dua na vale vinaka toka.

E na gauna oqo e sa dolava talega e dua na nona akaude e na mona livaliva ka vakatokai tiko me Koiroko Joinery Work ka levu na lewenivanua e ra sema tu kina e na vuku ni veitaratara e na veiyaya eso e ra vakayacora tiko ka vakakina mai vanuatani.

E levu e ra taleitaka, ka’ra tu talega o ira e ra veiqatitaka ka sa ikoya ga oya na itokani ni cakacaka vinaka e da dau cakava e na veisiga.

E ra vakayagataka na kau na ‘mahogany’ me ra sivita kina na idavodavo, tepeli ni kana, na drowa ni isulu, na kovata, ‘sideboard’ kei na so tale ka sa biu tikoga na isau me rauti keda vinaka, me tubu na bisinisi me ra marautaka talega na lewenivanua.

“Au sa raica rawa na kena vinaka ka ilavo vinaka e tiko kina, e vuqa e tu vua na kilaka lailai, ia na gauna sa cakacakataki kina, san a vukea na kilaka lailai oya me ka levu sara”.

Na veika e ra rawata e da veivuke tiko e na matavuvale, kena ikuri e ra sa na qai vakararamataki tiko kina na itabagone ka me ra sa tiko ga e nakoro ka’ra cakacaka tu, qaravi na itavi ni vanua ka vakauasivi na itavi ni lotu.

Tomana ni sa tiko na ituvatuva ni Kalou me baleti keda ka da na qai sarava ga na veika e na yaco mai.

E veivakasalataki ko Vilimone vei ira na nona icaba me ra kakua ni vakaweleweletaka e so na veika lailai vakaoqo ka ni rawa me yaco e dua na gauna me na rabailevu kina na sasaga ka’ra tiko talega na veitabana ni matanitu me ra vukei keda e na veisasaga lailai eso me vaka oqo.

vakatataro: salaseini.guniyaga@fijisun.com.fj